کارنامه پرافتخار

پایگاه رهنما:

بررسی و ارزیایی عملکرد دولت ها از منظر ناظران و تحلیلگران سیاسی مقدمه اثرگذار بر افکارسنجی جامعه است. در همین راستا یکی از محورهای اصلی پردازش مدیریت پروژه در سطوح مختلف سیاست داخلی، سیاست خارجی ، اقتصاد، فرهنگ و... است. بسیاری از فعالان سیاسی معتقدند که دولت سیزدهم برخلاف پیش بینی رقبا در روند سیاست خارجی گام منحصر به فردی و تحول آفرینی را طی کرده است و بستر این موفقیت ها ایجاد ثبات در تصمیم گیری و عدم فاصله گزینی با خاستگاه پیشین سیاست خارجی کشورمان است. در این یادداشت به مرور اجمالی این موفقیت ها می پردازیم.

سیاست خارجی تحول آفرین

توسعه روابط با کشورهای همسایه، یکی از راهبردهای سیاست خارجی دولت سیزدهم است. به قول رئیس‌جمهوری، نگاه دولت، منافع اقتصادی کشور است و باید برنامه‌های بسیاری را برای توسعه همکاری با این کشورها تدارک دید؛ در واقع فقط دیپلماسی اقتصادی در سخن باقی نماند و به اجرا برسد. به عبارتی، عزم و اراده سیاسی دو کشور باید خود را در ارقام، اعداد و مبادلات اقتصادی، صادرات و واردات، افزایش سرمایه‌گذاری‌های متقابل، تردد اتباع دو کشور، لغو روادید، تعرفه‌های ترجیحی و برقراری پروازها نشان دهد. همه این موارد به معنای آن است که صِرف امضای قرارداد رسیدن به مقصود نیست و دشوارتر و مطلوب تر از آن اجرای اسناد امضا شده‌ است. ظرفیت ارتقای روابط با کشورهای همسایه بالقوه و فراوان است و نیازمند فعال‌سازی دیپلماسی اقتصادی است که باید آن را با قدرت پیش برد تا منافع اقتصادی آن به مردم و کشور برسد. امید است مسئولان و وزارتخانه‌ها، توافق نامه‌های متعدد و متنوع امضا شده در سفرهای خارجی رئیس‌جمهوری را به طور جدی پیگیری کنند و سطح روابط با کشورها را ارتقا دهند تا شاهد نتایج آن در کشور باشیم.

شهریور ۱۴۰۰، زمانی که آیت‌الله رئیسی به صورت رسمی سکان هدایت قوه مجریه را به دست گرفت، موضوع سیاست خارجی یکی از مهمترین کانون‌های بحث و جدل بود. برخی رقبای سیاسی رئیس‌جمهور مدعی بودند که دولت سیزدهم زبان دنیا را نمی‌داند و از این رو کاری از پیش نخواهد برد!  در سال ۱۴۰۰ دو دیدگاه «نگاه به شرق» و «نگاه به غرب» در ایران تعدیل شد و دیدگاه «بینابینی» به جهان شکل گرفت؛ دیدگاهی که بر حفظ تعادل در نگاه به غرب و شرق تاکید داشت؛ سند راهبردی ۲۵ سال با چین و ۲۰ ساله با روسیه، تکاپوی دیپلماتیک برای رفع اختلافات با غرب بر سر توافق هسته‌ای، تلاش برای همکاری نزدیک با کشورهای حوزه کارائیب و آمریکای لاتین از جمله الگوهای رفتاری برای توازن‌بخشی به روابط خارجی به شمار می‌رفت. در سال ۱۴۰۱ اگرچه به خاطر تداوم و تشدید تحریم‌های ضدایرانی از سوی آمریکا و اروپا، ترمیم روابط آن گونه که انتظار می‌رفت، پیش نرفت اما درهای دیپلماتیک برای حل اختلافات باز ماند. از این رو شاهد تردد دیپلماتیک مقامات تهران- بروکسل و همچنین ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بودیم. به جرات می‌توان مهمترین تحول در حوزه سیاست خارجی را به ازسرگیری روابط ایران وعربستان مرتبط دانست که بعد از ۷ سال گره از روابط تهران- ریاض گشوده‌شد.

۵۸ میلیارد دلار تجارت با ۱۵ همسایه

تجارت ایران و ۱۵ کشور همسایه در سال ۱۴۰۰ با رشد ۴۳ درصدی مواجه شد و در سال ۱۴۰۱ نیز ادامه یافت و در طول سال گذشته ۵۸ میلیارد دلار مجموعه تجارت دولت با ۱۵ کشور همسایه بوده است. از سوی دیگر در حاشیه اجلاس اکو، قرارداد سه جانبه سوآپ گاز که طی آن سالانه ۱.۵ تا ۲ میلیارد مکعب گاز از طریق خاک ایران از ترکمنستان به جمهوری آذربایجان منتقل می‌شود با حضور رئیسی و الهام علی‌اف در عشق‌آباد امضا شد. همچنین در مناسبات حمل و نقلی ایران و روسیه برای تکمیل گذرگاه ریلی شمال_جنوب که شرق و جنوب آسیا را به شمال اروپا متصل می‌کند، توافق‌نامه ساخت راه‌آهن رشت _ آستارا را امضا کردند.

کمیسیون مشترک ایران وسوریه نوید بخش همگرایی مستحکم

آخرین رخداد سیاست خارجی با محوریت اقتصادی با کشور سوریه رقم خورد. کمیسیون اقتصادی مشترک جمهوری اسلامی ایران و سوریه در تهران با حضور وزرای دو کشور، تفاهم نامه های امضا شده میان آیت الله رئیسی رئیس جمهور کشورمان با بشار اسد رئیس جمهور سوریه را به منظور اجرای هر چه سریعتر پروژه های راهبردی میان دو طرف پیگیری می کند. هیئت بلند پایه سیاسی و اقتصادی سوریه با هدف پیگیری مصوبات سفر آیت الله رئیسی، رئیس جمهور اسلامی ایران که در اردیبهشت ماه جاری به سوریه انجام گرفت و طی آن چندین تفاهم نامه میان روسای جمهور دو کشور امضا شد به تهران وارد شدند. این هیئت بلندپایه متشکل از المقداد وزیر امور خارجه ، محمد سامر الخلیل وزیر اقتصاد و تجارت خارجی و محمد ایاد الخطیب وزیر ارتباطات سوریه می‌باشد که جهت پیگیری مصوبات سفر آیت الله رئیسی، رئیس جمهوری اسلامی ایران به سوریه عازم ایران شدند. در این نشست‌ مشترک اقتصادی همه موضوعات مشترک دو کشور پیگیری و روند اجرای یادداشت تفاهم‌های امضا شده در سفر اخیر آیت الله سید ابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور ایران به دمشق ارزیابی و دستورات روسای دو کشور برای غلبه بر همه موانعی که ممکن است در مسیر این روابط به ویژه توسعه اقتصادی و تجاری ایجاد شود، پیگیری و اجرایی خواهد شد. یادداشت تفاهم‌هایی که در سفر رئیس‌جمهور ایران به سوریه امضا شد، ده ها یادداشت تفاهم است که همه بخش‌ها اعم از انرژی، کشاورزی، مناطق آزاد، ارتباطات و نظایر آن را شامل می شود و در این سفر همچنین درخصوص راه اندازی و ایجاد پروژه های راهبردی بین دو کشور در زمینه انرژی و گاز، نفت، حمل و نقل و نظایر آن توافق شد.

موفقیت های سرنوشت­ سیاساز

موفقیت های دولت به رویدادهای سیاست خارجی منحصر نمی­شود. دولت در سلامت عمومی در قبال پاندمی کرونا رکورد تولید ۴۰ میلیون دز واکسن داخلی زد. همچنین از سوی دیگر مقایسه میزان تولید واکسن کرونا در دولت قبل و دولت جدید نیز چشمگیر است به طوری که تولید واکسن های داخلی تا ۱۵ مردادماه سال ۱۴۰۰ به ۱ میلیون و ۷۷۶ هزار دُز می‌رسید و این رقم در دولت جدید به بیش از ۴۰ میلیون در رسید. از سوی دیگر در تحولات امنیتی موشک آرزوها را رونمایی کرد. موشک هایپرسونیک فتاح برخلاف طراحی‌های امریکایی، روسی و چینی شکل ظاهری مشابه موشک‌های قبلی بالستیک ایرانی دارد، اما آنچه سبب ایجاد قابلیت‌های طرح شده برای تسلیحات هایپرسونیک در فتاح دارد، در داخل بدنه آن قرار گرفته است. این شکل ظاهری به خودی خود نشان‌دهنده این است که ایران در مسیر توسعه سلاح هایپرسونیک، دنباله‌رو هیچ یک از سه کشور فوق نبوده است.  محدثه مجد